Testament określany jest jako rozporządzenie własnym majątkiem na wypadek śmierci.
W polskim prawie regulacje związane z testamentem ustala kodeks prawa cywilnego. Wyróżnia się dwie formy testamentów: testamenty zwykłe oraz testamenty szczególne.
Prawo do sporządzania testamentu mają wyłącznie osoby posiadające zdolność do wykonywania czynności prawnych, nie mogą natomiast sporządzać testamentu osoby ubezwłasnowolnione. Dlatego dobrze jest poznać formy testamentu, żeby mieć pewność, że odpowiednio sporządzi się testament pod specyfikę tego, jakie są konkretne rodzaje testamentu. Taki zapis można będzie bowiem określić jako skuteczny.
Formy testamentu w polskim prawie
Przepisy prawa w Polsce wskazują na formy testamentu: 3 formy zwykłe
oraz 3 formy szczególne. Pierwsza forma testamentu zwykłego to testament własnoręczny,
nazywany również holograficznym. Jak nazwa wskazuje, testament własnoręczny musi mieć podpis osoby sporządzającej testament. Druga forma to testament notarialny, charakteryzujący się tym, że sporządzony jest u notariusza. Trzecią formą jest testament urzędowy, określany jako allograficzny. Sporządzany jest w obecności określonych przepisami organów prawa. Taki testament urzędowy jest zgodny z prawem, gdy spełni również wymogi podane w przepisach, podobnie jak testament notarialny.
W Polsce respektowany jest nie tylko testament zwykły, ale również testament szczególny. W tej grupie także wyróżnia się 3 formy. Pierwsza forma to testament ustny, sporządzany zwykle wtedy, gdy jest obawa rychłej śmierci spadkodawcy. Wówczas musi on złożyć oświadczenie w obecności co najmniej 3 świadków. Druga forma testamentu jakim jest testament szczególny to testament podróżny. Sporządzany jest, gdy spadkodawca podróżuje polskim statkiem wodnym lub powietrznym i oświadcza wolę przed dowódcą statku lub jego zastępcą w obecności dwóch świadków. Wola ta następnie jest spisana i podpisana przez wszystkie strony. Ostatnia forma to testament wojskowy, spisywany w wyjątkowych okolicznościach: w czasie wojny, mobilizacji lub przebywania w niewoli. Jego dokładne zapisy regulują przepisy prawa polskiego.
Jak napisać skuteczny testament?
Najprostszą do przygotowania formą testamentu wydaje się być testament zwykły,
natomiast warto wiedzieć, co w takim dokumencie musi być zawarte, by był on uznany
w świetle prawa za skuteczny. Testament ustanawia dziedzica, a więc wskazuje,
kto odziedziczy majątek oraz w jakich częściach. Niezależnie od tego, o jakie rodzaje testamentu chodzi, musi być to respektowane. Należy mieć świadomość, że testament
nie wskazuje, co należy do majątku spadkowego, a jedynie – kto dziedziczy. Utrudniłoby to bowiem nabycie spadku, gdyż sąd musiałby ustalać na podstawie wartości konkretnych przedmiotów, ile wynoszą udziały każdego z dziedziców. Sporządzając testament zawsze należy dopilnować, by miał ważne elementy dla konkretnego rodzaju. Wtedy można ostatnią wolę uznać za ważną. Dziedziczenie na podstawie testamentu ma bowiem pierwszeństwo przed dziedziczeniem z ustawy.